دندانپزشکان موظفند یک سری اقدامات پیشگیرانه جهت حفظ سلامت بیمارانشان انجام دهند. اما ممکن است شما متوجه اقداماتی مثل استریل لوازم دندان پزشکی و یا سایر روش های کنترل عفونت آن ها نشوید، زیرا بسیاری از این مراحل دور از دید شما انجام می‌شود.
لازم است بدانید که روش های مراقبتی، روش های مطمئنی هستند که برای هر بیمار استفاده می‌شوند تا مانع انتقال ویروس ایدز و سایر بیماری های عفونی گردند.
بعد از ویزیت هر بیمار، دستکش‌ها دور انداخته می‌شوند، دست ها شسته شده و یک جفت دستکش جدید برای بیمار بعدی استفاده می‌گردد.
مواد و وسایل یکبار مصرف مثل سوزن و ساکشن که نمی‌توان آن ها را استریل نمود، در ظروف مخصوص دور انداخته می‌شوند.
آیا به اندازه کافی عفونت را کنترل می کنیم؟
دندان پزشکی از جمله شغل هایی است که هم بیمار و هم دندان پزشک در معرض عوامل بیماری‌زا از طریق تماس با خون، ترشحات خونی و یا تنفسی قرار دارند.
تحقیقات نشان داده اند که رعایت اصول بهداشتی استاندارد، در پیشگیری از بیماری های مسری بسیار موثر است.
راه های جلوگیری از انتقال بیماری ها عفونی
۱ – تاریخچه ی پزشکی بیمار
از هر بیمار باید سابقه ابتلا به انواع بیماری ها پرسیده شود و در پرونده او ثبت گردد. در عین حال لازم است که این تاریخچه در معاینات سالانه به روز شود.
۲- واکسیناسیون تیم دندان پزشکی
تمام اعضای تیم دندان پزشکی باید علیه بیماری هایی چون هپاتیت و سل مصون گردند. توصیه می شود که سطح آنتی هپاتیت B یک تا چهار ماه پس از تکمیل واکسیناسیون اندازه گیری گردد. هم چنین پیشنهاد می شود که دندان پزشک از نظر هپاتیت C و ایدز مورد آزمایش قرار گیرد.
۳ – مراقبت شخصی در مطب
تماس مستقیم با ترشحات بدن و یا خون بیمار، تماس غیر مستقیم با وسایل و یا سطوح، تماس مخاط چشم، بینی و یا دهان با ترشحات و یا تنفس میکروارگانیسم های موجود در هوا، از جمله روش های انتقال بیماری مسری می باشند.
همیشه باید دستکش استریل، هم اندازه ی دست، با آلرژی کم و بدون پودر پوشیده شود. استفاده از وسایل شخصی محافظ مانند روپوش، عینک، دستکش یک بار مصرف و ماسک نیز از انتقال بیماری ها جلوگیری می کنند.
۴- زخم های ناشی از تماس با اجسام تیز
تماس با سوزن تزریق و سایر اجسام نوک تیز می تواند یکی دیگر از راه های انتقال بیماری ویروسی خونی در دندان پزشکی باشد.
به دنبال این حوادث، باید حداکثر طی یک ساعت، ملاحظات پروفیلاکسی برای HIV و هپاتیت B ارائه شود.
محیط مطب
فضای مطب باید ساده، مرتب و دارای تهویه هوای مناسب باشد. سطوح کار و کف زمین غیرقابل نفوذ بوده و به آسانی تمیز و ضدعفونی (با محصول ترالین پروتکت شرکت آرکا بهپویان) گردند.
نواحی آلوده و تمیز از هم مجزا بوده و وسایل در اتاقی به دور از محل درمان، گندزدایی (استریل) شوند.
تمام لوله های آب و هوا باید دریچه های یک طرفه داشته باشند تا از آلودگی لوله ها جلوگیری شود.
به علاوه ساکشن و محل شستشوی دهان در یونیت، هر روز باید با محلول های ضدعفونی کننده تمیز شوند. هم چنین توصیه می گردد که لوله های آب یونیت، در پایان کار روزانه، تخلیه و شسته شوند تا از میزان میکروب های سیستم آبی صندلی دندان پزشکی کاسته گردد.
استریل لوازم دندان پزشکی
استریل لوازم دندان پزشکی یکی از مواردی است که باید در کلینیک های دندانپزشکی توجه خاصی نسبت به آن ها صورت گیرد.
وسایلی که دوباره مورد استفاده قرار می گیرند، باید گندزدایی یا استریل شوند.
تمیز کردن می تواند به کمک روش های دستی، اولتراسونیک و یا ماشین های شستشوی اتوماتیک صورت گیرد. مسلم است که روش های اتوماتیک کارآیی بیشتری داشته و احتمال جراحات و صدمات وارده حین کار را کمتر می نماید.
برای استریل نمودن، وسایل دندانپزشکی به مدت ۳ تا ۵/۳ دقیقه در حرارت ۱۳۴ تا ۱۳۷ درجه سانتی گراد در دستگاه اتوکلاو قرار داده می شوند.
اتوکلاوها باید به طور مداوم توسط تست کلاس 2 و تست کلاس 6 و تست بیولوژیکی بررسی شوند تا از تکمیل روند استریل کردن، اطمینان حاصل نمود.
قالب های گرفته شده از دندان بیماران که به خون و بزاق آلوده شده اند، می توانند حاوی ویروس و باکتری باشند.
مواد ضدعفونی کننده می توانند در رفع میکروب ها موثر باشند، ولی نباید تاثیر سویی بر مواد قالب گیری داشته باشند.
نکته: تنها محصول اختصاصی برای ضدعفونی قالب های دندانی محصول پرفورم شرکت آرکا بهپویان می باشد که هیچ گونه اثر سویی بر روی قالب دندانی ندارد.
پس از ضدعفونی لوازم دندان پزشکی برای جلوگیری از آلودگی آن ها باید آن ها را در پک استریل یا کاغذ مدیکال قرار داده و در نهایت آنها را در دستگاه اتوکلاو جهت انجام عمل استریل قرار داد.
دفع زباله های مطب
زباله های مطب دندانپزشکی، به خون، بزاق و یا سایر مایعات بدن آغشته بوده و ممکن است برای فرد و یا افرادی که در تماس با آنها قرار می گیرند، ایجاد خطر کند.
زباله های مطب باید در کیسه های زرد رنگ بسته بندی شوند و نباید بیش از دو سوم آن پر گردد.
وسایل تیز باید در ظروف مخصوص قرار داده شوند تا از ایجاد جراحت برای افرادی که آنان را جمع آوری می کنند، بکاهد.